Leiden en de Streek van de Verrassingen

Een paar ervan staan al jaren op mijn wensenlijstje. Daarom is het hoog tijd om op pad te gaan. Het programma laat een opvallend grote diversiteit zien. Met onder meer op ontdekkingstocht in de stad, naar het museum, wandelen in het bos, op zoek naar een bekende Nederlandse schrijver en strandjutten, maar dan anders. 

Waarbij ik talloze manieren om me te vervoeren gebruik. Zo reis ik per boot, te fiets en te voet. En, ik kom inderdaad wel wat verrassingen tegen. Dit zijn 10 excursies in de Streek van de Verrassingen.

Mijn tocht begint in Leiden. Ik wil begrijpen hoe deze stad in de Gouden Eeuw tot bloei kwam. Daarvoor moet ik het Museum De Lakenhal bezoeken. En dat is verrassing een, want een laken is niet wat ik eerder dacht. Het is geen beddengoed, maar geweven wollen stof. Die vooral voor kleding wordt gebruikt. En in Leiden van zeer hoge kwaliteit was.

Lopend door het museum begrijp ik hoe de stad meer en meer mensen aan trok. Let wel, dat gebeurde al in de 14e eeuw. Het geld dat binnen kwam zorgde voor veel rijkdom, met rijkversierde gevels van de huizen en veel cultuur. Waar onder meer Rembrandt zijn eerste schilderijen maakte.

Vanaf het water is de rijkdom goed zichtbaar. De kapitein in de rondvaartboot vertelt honderduit over de geschiedenis. Onder meer hoe Leiden de lakenstad werd, en daarna de Sleutelstad en toen een Universiteitsstad. Met talloze fraaie panden die langzaam voorbij glijden.

Bekijk al mijn tips voor Leiden

Het CORPUS Museum in Oegstgeest is wel wat confronterend. Maar ook zeer intrigerend. Je maakt letterlijk een reis in je eigen lijf. Waarbij je uitleg krijgt over de belangrijkste onderdelen in je lijf. Zoals je hart, je hersenen en je spieren.

Het is fascinerend om te zien hoe ingenieus je eigen lichaam is. Aan het einde mag je je kennis testen. Het is extra leuk voor kinderen merk ik. Zij zijn gebiologeerd door de vele weetjes en vragen die je voorgeschoteld krijgt.

Meer informatie: corpusexperience.nl

Het boek Terug naar Oegstgeest van Jan Wolkers moest ik op school lezen. In zijn geboortedorp kun je een Jan Wolkerswandeling maken. Het is een wandeling door het leven van Wolkers. Waar hij in zijn jeugd is gevormd. Tot taalkunstenaar en beeldhouwer. Hij speelde in de vele parken in Oegstgeest, in de natuur waar Wolkers zo dol op was. En langs zijn scholen; de Julianaschool en de Leidse Houtschool.

Ook wandel ik langs Buitenplaats Nieuweroord waar Wolkers tuinman was. Ik zie ook zijn ouderlijk huis aan de Deutzstraat 7, waar zijn vader een winkel in fijne vleeswaren had. Tegenwoordig zit er een sushitent in. Op de muur tegenover het huis lees ik het muurgedicht De Herinnering. Het past bij Wolkers; onnavolgbaar mooi.

In zijn boeken komt Kasteel Oud Poelgeest vaak voor. Ik ga hier picknicken. De mand met eten heb ik besteld bij het restaurant dat tegenwoordig in het koetshuis van het kasteel is gevestigd. Alles is regionaal merk ik. Waaronder alle ingrediënten en zelfs de appelsap.

Ik denk na over het Tillenbeest, dat Wolkers beschrijft in het kasteel. De hoofdpersoon in het verhaal stal met een vriend een marmeren sfinx uit het kasteel. Die thuis de naam Tillenbeest kreeg. In 2013 gaf de zus van Jan Wolkers het beeld terug. Het staat nu in de Drakenzaal. Wolkers brengt heel wat tijd door in het omliggende bos om gedichten te lezen. Het is een heerlijke plek inderdaad.

Meer informatie: kasteeloudpoelgeest.com

Bij strandjutten heb ik vooral het idee dat je op het strand zoek gaat naar schatten. En dan niet meteen schatten van piraten. Maar wel bijzondere schelpen of overboord geslagen materialen die aanspoelen. Of misschien zelfs flessenpost van iemand ver weg.

Maar sinds kort is er een nieuw soort; strandjutten voor een kop koffie. Een initiatief dat ook nog eens erg duurzaam is. Daar wil ik meer van weten. En vooral ook doen. Mezelf nuttig maken kan geen kwaad.

Bij diverse strandtenten in Katwijk kun je een speciale juttenzak ophalen. Bijvoorbeeld bij Surf en Beach, Willy Zuid, Het Centrum, Het Wantveld, Het Strand en vakantiepark Molecaten. Het idee is simpel. Je verzamelt afval dat op het strand ligt. Voor elke volle tas krijg je een kop koffie. Eerlijk is eerlijk, de koffie smaakt nog nooit zo verdiend.

Meer informatie: katwijk.nl/strandjutten

Het Nationaal Park Hollandse Duinen is niet zo bekend. Het omvat het duingebied van Hoek van Holland tot Noordwijk. Ik kies voor het deel bij Katwijk, dat slechts op zo’n tien kilometer van Leiden ligt. Natuurlijk kun je hier goed zonnen, maar ik hou van typisch Hollands weer. Oftewel grote wolken en een briesje. Hollandse luchten die ik ken van veel schilderijen.

Mijn wandelschoenen stampen door het mulle zand van de duinen. Ik ben op zoek naar grote grazers, dit zijn half verwilderde runderen die als enorme grasmaaiers hier rondlopen. Plots komt er een op mijn pad. Letterlijk. Een Schotse Hooglander. Het is een jong dier. 

Ze kijkt naar mij met ogen die zeggen: Wat kom jij hier doen? Ze is aandoenlijk met haar weelderige haardos. Ik vervolg mijn weg via een ommetje, maar dat is hier alleen maar leuk. Sterker nog, ik maak nog veel meer ommetjes. Zelfs zonder grote grazers op mijn pad.

Als ik bij het strand uit kom loopt de dag op zijn einde. De zon breekt door de wolken, ik voel de warmte. De Noordzee kleurt van grijs naar blauw. Een paar surfers trotseren de golven. Het is een heerlijk spektakel.

Ik bedenk me opeens iets. Wat mogen wij ons toch gelukkig prijzen met stranden waar de zon onder gaat aan de horizon. Ik sta er nooit zo bij stil, maar Duitsers hebben dat bijvoorbeeld niet. 

Een strandwandeling behoort toch wel tot mijn favoriete bezigheden. En dan langs de waterkant; het is een heerlijk spel om de golven keer op keer te vermijden. Al gaat het soms mis. En is een voet vochtig. Ik moet lachen. Dit was juist niet een van de verrassingen…

Na zo’n heerlijke dag moet ik het passend afsluiten. Bij de visboer op de boulevard haal ik een broodje brado; oftewel een broodje koud gerookte haring. En een broodje plaing om het af te ronden. Ik ga zitten op een bankje in de zon.

De naam Streek van de Verrassingen begrijp ik wel. Al had het ook De Streek van het Genieten kunnen heten. Of de Streek van de Rijkdom. Maar ik kan leven met de huidige naam.