Alaska: een cruise in de wildernis

Het achterdek van het schip is verlaten. Het is half zes in de ochtend; de wind waait door mijn haren. Ik krijg verse koffie van een medewerker, die het wel kan waarderen dat ik zo vroeg ben opgestaan om de zonsopgang te zien. Het is al half licht, maar zonlicht is er nog niet. Dit is het afgelegen Alaska, onderdeel van de Verenigde Staten, maar wel met Canada ertussen.

Het is mijn favoriete moment van de dag. En ja, dat kan dus ook op een Alaska-cruise. De reflectie van de eerste zonnestralen schittert in het water. Om me heen zijn heuvels vol met bossen. Het is opvallend stil. Geen huis, geen weg, geen mens, niets. 

Ik neem de route van Vancouver (Canada) omhoog Alaska in. Er is plots beweging. Een bultrug glijdt onderwater, hij laat zijn complete staart zien als ultieme bewijs. Iets later zie ik een groep van zo’n vijftig dolfijnen op hun gemak voorbij zwemmen. Zal ik nog een koffie halen? Of mis ik dan iets? Keuzes…

Lastig. Hoe zie je het verschil tussen drijvend hout en bijvoorbeeld een walvis? Zeker in de mist of de soms wonderlijke weerspiegeling van de wolkenlucht in het water. Ik leer gaandeweg. Als je het continu ziet is het hout. Als je het ziet en dan weer niet is het een walvis of dolfijn. Of zeeleeuw of zeehond of zelfs een zeeotter. Lastig ja…

De kamer heeft uitzicht op zee. Al is ‘zee’ hier betrekkelijk, aangezien de reis bijna alleen maar door zeearmen, baaien en fjorden voert. Al ken ik het verschil daartussen niet echt. Ik zie veel groen; dit zijn de gematigde regenwouden aan de oostkust van Canada.

Ik maak deze reis met Holland America Line, die al in 1873 de weg van Rotterdam naar Amerika openden. Ik lees geregeld over het nieuwste, en vooral grootste cruiseschip ter wereld. Steden op zee. Waar ik op zit, is een dorp. Maar dan met twee zwembaden, winkeltjes, een casino, een spa en diverse restaurants.

De Nederlandse kapitein Edward van Zaane: ,,Alaska is niet eenvoudig om te bevaren. In ondiepe stukken kunnen we alleen varen bij vloed. Naast sterke wind, zijn er vooral sterke stromingen.” Ik merk er weinig van, het schip ligt opvallend stabiel in het water.

Intrigerend, zo kan ik het kijkje op de brug wel noemen. Zo is er geen groot stuurwiel, maar een pietepeuterig stuurknuppeltje om de boot te besturen. En er heerst een serene rust. Ik kan de gehele boot overzien. En spot en passant ook nog enkele walvissen. Goh.

Idyllisch. Een mooi woord dat te pas en te onpas wordt gebruikt. Maar dit is wel degelijk idyllisch. Een beekje slingert zich door het bos vol met reuzenbomen, overal zie ik opvallend groene varens. In het water is leven, al is het wat lastig te zien. Welkom in Neets Bay.

Plots komt een moederbeer uit de bosjes en springt in het water. Ze hapt in het water. En heeft een grote zalm beet, terwijl overal andere zalmen weg schieten. Haar tanden gaan in het vlees, dat opvallend roze is. Haar twee jongen komen kijken. En weten niet hoe snel ze een stukje verse vis moeten verorberen.

Ik ken dit natuurverschijnsel van de televisie. Beren die jagen op zalm in een rivier. De zalmen trekken naar hun geboorteplaats om zich voort te planten en te sterven. Dat weten de beren ook. En ja, dit heb ik mijn hele leven al willen zien.

Maar dit zijn zwarte beren, geen bruine beren zoals je vaker op tv ziet. Ook de zwarte beer is dus dol op deze delicatesse. En dan ook nog een moederbeer met haar twee jongen. Ze hebben geen haast. De jongen spelen wat, terwijl moederbeer uitrust. Hoeveel geluk kun je hebben?

Alaska heeft nog een bijzonder natuurfenomeen; ‘Bubblenet feeding’. Hoe vertaal je dat in het Nederlands? Het zijn groepen walvissen die hier naar toe komen voor maar een ding. Om op haring te jagen. Via een ingenieuze techniek; luchtbellen.
 
Ze zwemmen in een kring om de dieren heen en laten luchtbellen los. In steeds kleinere cirkels. Hiermee drijven ze de dieren bij elkaar. En dan komen ze –opvallend snel- met hun bek open naar de oppervlakte om zoveel mogelijk vis te verschalken.

De koptelefoon gaat op. Piloot Evan legt in het kort de route uit. Hij ziet aan mijn brede glimlach dat ik er overduidelijk zin in heb. De propeller draait, het vliegtuig komt in beweging. Door de golven trilt het wat, maar al snel zweven we.

Ik weet bijna niet waar ik moet kijken. Naar het stadje dat snel verandert in een miniatuur uitvoering, of de majestueuze bergen om me heen. Op de flanken kijken berggeiten me aan. Hun witte vacht steekt erg af bij de bomen. Ik zie nog iets wits, maar dan veel groter.
 
Het is een ijsmassa. Tijdens de vlucht zie ik maar liefst vijf gletsjers. We vliegen laag over het ijs, de vele levensgevaarlijke scheuren zijn zichtbaar. Sommige stukken zijn felblauw. ,,Dit is oeroud ijs dat door de extreme krachten samen is geperst,” legt Evan uit.

De zalm wordt op de huid gebakken. Met een kwast doet hij een goedje over de zalm. ,,Het is een mix van boter, bruine suiker, limoen en witte wijn.” Bij het opscheppen vallen de stukken bijna uit elkaar, zo zacht is het vlees. Ineens begrijp ik waar de uitdrukking ‘het water loopt me in de mond’ vandaan komt.

Ik loop naar de rivieroever. En kijk naar de immense gletsjer, de bergen en de rivier. Wat vind ik eigenlijk het mooiste landschap op aarde? Dit komt wel heel aardig in de richting. Zeker met zo’n maaltijd.

Piloot Evan vliegt bij de terugreis extra laag. Zodat de grootsheid van de omgeving extra wordt benadrukt. Het merendeel gaat over rivieren en meren, totdat Juneau weer opdoemt. Over een heuvel en dan tussen twee cruiseschepen door. 

Naast zalm is er nog iets dat ik hier wil proberen. King Krab; oftewel reuzenkrab. Juneau herbergt diverse ‘shacks’, kleine houten buiten restaurantjes. Waar het erg druk is.

Tracy’s King Crab Shack is bekend van de televisieserie Deadliest Catch op Discovery Channel. Waar te zien is hoe vissers dagelijks de woeste zee trotseren om deze dieren te vangen.

Hierdoor is de prijs ook stevig. Eén poot van het dier, toch al snel zo’n dertig centimeter lang, kost 25 dollar. Tony maakt de reuzenkrabben klaar. De zaken gaan goed. Alleen vandaag al serveert hij honderden krabben. Hij lacht breeduit. ,,Sinds de tv-serie wil iedereen het proeven.”

Handig kookt hij de krabben, om deze daarna met een vlijmscherp mes alvast iets voor te snijden, zodat je ze makkelijker open kunt breken. ,,De King Crab Basket is het meest populair. Dan krijg je meerdere poten, maar ook de schaar.” Dat wil ik zeker wel proberen.

Het is een grappig beeld. Iedereen is volop bezig met de ongekend lange poten. En terecht, want wat heeft zo’n apart uitziend dier toch opvallend veel sappig vlees. 

Je krijgt er brood bij, koolsla en een bakje met gesmolten boter (om de krabdelen in te dopen). Oh, en een handige tang om de poten te kraken. Wat kan een mens toch lekker bezig zijn. Het is de perfecte manier om een perfecte dag af te sluiten.

Alaska wordt beschouwd als een van de laatste wildernissen op aarde. De staat van Amerika is letterlijk een buitenbeentje. Het zit niet aan andere Amerikaanse staten vast bijvoorbeeld, maar aan Canada.

Een zeehond ligt op een stuk ijs uit te rusten. Hij draai zijn kop naar ons toe. En ‘ons’ is dan het cruiseschip. Hij wacht totdat ik een foto maak, maar draait dan zijn kop weg om verder te slapen. Ik ben overduidelijk meer onder de indruk van hem dan hij van ons. Ook al zijn we honderden keren groter.

Glacier Bay, de naam zegt genoeg. Een beroemd nationaal park in het zuiden van Alaska. Synoniem voor een reeks gletsjers in een fjord. Met wolken in alle tinten grijs. Het water is smeltwater, dus blauw van de mineralen.

Dit gebied is alleen per boot te bereiken. Het mooie van zo’n cruise is dat in de ochtend het landschap zich langzaam openbaart. Meer en meer details worden zichtbaar, terwijl de boot het fjord in glijdt. 

Af en toe drijft een ijsberg voorbij. Opvallend blauw van kleur. Dit is Alaska zoals ik het verwacht. Ruig, wild en onmenselijk mooi. En toch heerst hier een serene rust. Heerlijk. Wat kan stilte mooi zijn.

Voor foto’s wil ik meestal een lekker zonnetje. Een blauwe lucht geeft een foto vaak net even iets meer. Maar het is bewolkt, met her en der een mistbank. Ik vind het niet erg; ruig weer hoort bij dit soort plekken. Dramatisch, ietwat melancholisch. 

Glacier Bay heeft in totaal 16 gletsjers, waarvan 12 uitlopen in het fjord. De bekendste en meest gefotografeerde is de Muir-gletsjer, die bijna 3 kilometer lang is en 80 meter hoog is. Ook deze ijsmuur eindigt in zee. En dat gevaarte doemt ineens voor mijn neus op.

Maar de grootsheid komt pas echt tot uiting als ik de kajaks ervoor zie. Wow, wat zijn die klein. Net als de mensen die er in zitten. Speelgoedfiguurtjes zijn het. In een megawereld.

Af en toe hoor ik luide knallen in de ijsmassa. Een stuk ijs breekt af en valt in het water. Een heuse golf is het gevolg. Maar ook hiervan verblikt of verbloost de zeehond niet. De kajakkers ook niet trouwens.

Alaska was mijn zoveelste ontmoeting met Moeder Natuur. En ze blijft me verbazen. Keer op keer. En op alle continenten. Ik heb ook het gevoel dat we steeds iets meer naar elkaar toe groeien. Het is een relatie die ik koester.