blijf op de hoogte!

blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief

Dwalen over de Veluwe in de herfst

Op zoek naar wilde dieren, kastelen, bossen en rivieren. En ik ontdek kunst die wordt gemaakt van Veluwse natuur.

Lees verder

Natuur snuiven, cultuur proeven en lekker eten. Of is het in een andere volgorde? De Veluwe in de herfst, oftewel vier seizoenen in een dag. En vijf zintuigen die overuren maken. En dat in zes dagen tijd.

Ik ga op Road Trip in Nederland. Of eigenlijk is het een reis naar mijn geboortegrond. Al 25 jaar reis ik de wereld over, maar het was er nog nooit van gekomen. Ik ben geboren op de Veluwe en heb er mijn hele jeugd doorgebracht. Het is de regio waar ik na de School voor Journalistiek in Utrecht nog af en toe kwam. Ik reisde liever de wereld over. Maar nu ga ik er een weekje door brengen. Het is hoog tijd voel ik.

De herfst; in mijn ogen de mooiste tijd van het jaar. De blaadjes verkleuren, zon en wolken vechten aan de hemel wie vandaag de baas is. Paddenstoelen schieten als perfecte sociale media posts uit de grond. De een is nog mooier dan de ander. En allemaal zeer geschikt voor mijn Facebook en mijn Instagram

Kroondomein Het Loo

Dit is ruig Nederland: Ik geniet van elk moment. Zelfs van een regenbui. De natuur bereidt zich voor op de winter. Paddenstoelen bloeien en planten zich voort via de wind. De dieren voelen dat de winter ook in aantocht is. Ik ga op pad met boswachter Jeannette Hoek.

Boswachter Jeanette Hoek in het Kroondomein. ©Corno van den Berg

Al reageren ze heel verschillend merk ik. Een eekhoorntje zoekt nootjes voor zijn wintervoorraad. Hij stopt even om naar mij te kijken. Maar hij moet zijn nootjes nog ergens in een boom te verstoppen, dus gaat hij onverdroten door. Dit zijn geluksmomentjes.

Wilde zwijnen wroeten juist de grond om op zoek naar beukennootjes en eikels. En eten ze massaal op. Zodat ze met een volle maag de winter in kunnen. Knorrend van genot eten ze hun buikje rond merk ik. En ik denk dat de meeste dieren mij niet eens hebben gezien.

Edelherten op Kroondomein Het Loo. ©Corno van den Berg

Hoe anders gaat het er aan toe bij de edelherten. De mannetjes moeten in de herfst vechten om de vrouwtjes. De sterkste wint. Dan pas kunnen ze paren, zodat in het voorjaar weer jonge herten worden geboren. Dit is wild Nederland: Wat is het opvallend simpel om wilde dieren te spotten in ons volle land. En dichtbij.

Het bos houdt op en ik zie een bekende plek. De Echoput: Een icoon midden in het Kroondomein Het Loo. Na uren wandelen is het heerlijk om het lijf wat rust te geven. Nu zijn de smaakpapillen aan de beurt. Het is zo lekker dat ik net als de wilde zwijntjes mijn buikje vol eet.

Ik kies een vijfgangenmenu gebaseerd op de herfst. Met veel paddenstoelen, divers wild en lokale producten. 

Het is een voortdurende smaakexplosie, en dat maar liefst vijf keer. Of eigenlijk zes keer, als je de tintelende nasmaak ook meetelt.

Zie mijn tips voor Kroondomein Het Loo

Dwalen door de IJsselvallei

Ik had er geen beeld bij. Op internet vond ik wel wat informatie over de natte vallei naast de Veluwe, maar niet al te veel. Met kastelen, molens en leuke stadjes als Hattem. Op ontdekkingstocht in eigen land. Te voet, met de elektrische fiets en de auto. De IJssel in de avond.

De IJssel in de avond.

Nederland is een waterland. Dat is algemeen bekend. Maar in dit deel van het land merk je dat nog heel erg. Overal is water. En gebruikt de mens het. Fietsen over dijken is voor mij typisch Nederlands. Ik begin bij Deventer en trap naar het zuiden. Ik zie zilverreigers in de uiterwaarden zoeken naar een visje. Een paar Schotse hooglanders kijken me wat verbaasd aan. 

De eerste stop is Bussloo, een door de mens aangelegd meer. Het zand was nodig voor de aanleg van de snelweg A1. Na de zomer hebben de zwemmers plaats gemaakt voor honden. Ik vraag me af wie het liefst hier het water in gaan? Zijn het de uitgelaten honden of de speelse kinderen?

Bussloo in de herfst. ©Corno van den Berg

Maar ik ben vooral op zoek naar kastelen. Want al eeuwenlang woonden in de IJsselvallei ridders en edelen. Kasteel Nijenbeek uit de 13e eeuw laat goed zien dat die tijden tot het verleden behoren. Al is de ruïne nog imposant. Het kasteel ligt vlak bij de IJssel en werd beveiligd door het water. 

De Middelste Molen in Loenen is de enige nog werkende papierfabriek in Nederland. Ik hoor machines werken en zie het lange proces van iets dat zo gewoon is in ons leven. Maar dit deel van Nederland staat bekend om zijn papier maken; want we hebben genoeg water en bomen. De zon valt naar binnen, het lijkt wel alsof ik terug stap in de tijd.

De Middelste Molen Papierfabriek.

Bij de Eerbeekse Oliemolen wordt al eeuwenlang water gebruikt om koren te malen en olie te maken. De grote molenstenen zien er imposant uit. Ik wist niet dat wij in Nederland beukennootjesolie maakten. Bijvoorbeeld voor oliebollen. Hmm, die zou ik wel eens willen proeven. Ik begrijp ook ineens de uitdrukking ‘het water loopt me in de mond’.

Zie mijn tips voor de IJsselvallei

Wildproeverij

De wildproeverij is uniek in Nederland. De naam is Van bos tot bord. Waarbij je uitleg krijgt over het wildbeheer in Nederland, maar vooral ook uitleg over de dieren en het klaar maken er van. En tot slot krijg je een diner met wild zoals wild zwijn, damhert en edelhert.

Het voorbereiden van het vlees. ©Corno van den Berg

De faunabeheerder neemt je mee het bos in. Hij vraagt eerst uit hoe de bossen op de Veluwe zijn ontstaan. De mens heeft ze simpelweg aangeplant voor met name hout. Het is mensennatuur, die wordt omringd door graslanden en landbouwgebieden. 

Wild op de barbecue. ©Corno van den Berg

Hij legt zijn baan uit: Het beheer van de natuur en de schadebestrijding. Die te maken heeft met The Circle of Life. Die uit The Lion King ja.

,,Als bomen dood gaan moeten er nieuwe groeien. Maar als elke jonge boom wordt kaal gevreten werkt dat niet. Dan raak je je bos kwijt en zullen de dieren verhongeren.”

,,We hebben te weinig roofdieren om het aantal herten en zwijnen klein te houden. Al lopen in dit deel van de Veluwe inmiddels weer diverse wolven rond. Maar wetenschappers nog weten niet precies wat de impact is van deze roofdieren.”

Sfeerbeeld van de Wildproeverij. ©Corno van den Berg

,,Het lastige is dat als er teveel wilde zwijnen zijn deze dieren voor veel overlast zorgen. Simpelweg omdat ze hun eten dan in de bewoonde wereld zoeken. Of bij boeren veel schade aanrichten.”

Hij laat bewust een stilte vallen. ,,En dus heeft de provincie gekozen voor afschot. Al verschilt het aantal dier per jaar. De geschoten dieren worden dan vaak als wild te koop aangeboden.” 

Bij de wildproeverij zie je het hele proces. We gaan met een hond op pad, zien hoe een dier klaar wordt gemaakt voor de barbecue. Waar heel veel bij komt kijken leer ik van de slager. Hij doet ook het leukste deel: Het bereiden van het vlees. Al doe ik eigenlijk het leukste: Het proeven. 

Zie mijn tips voor de Wildproeverij op de Veluwe

De wonderlijke Jugendstil in Apeldoorn

Apeldoorn noemt zich de hoofdstad van de Veluwe. En ik ben er weleens geweest, maar eigenlijk nooit echt. Ik bezocht bijvoorbeeld Apenheul en Paleis Het Loo. Dus ik ga de uitdaging aan om de binnenstad te ontdekken. Via de Jugendstil-wandeling. Langs parken en musea, alsook de langste winkelstraat in ons land.

Apeldoorn. ©Corno van den Berg

Een stad is altijd een heerlijke mix van snuiven, proeven en beleven. Dat is reizen pur sang. Die je voelt in je lijf en leden. Waar je verbaasd en verwonderd raakt. De start is bij CODA. Dit museum in het centrum heeft onder meer kunst met lokale onderwerpen, waaronder kunst met papier. De tentoonstellingen zijn wisselend merk ik.

CODA Museum in Apeldoorn.

Lopend door de straten valt de Jugendstil wel op. De rijk versierde gevels van ruim honderd jaar geleden duiken overal op. Ook in de winkelstraat. Het is duidelijk: Ook ondernemers wilden hun rijkdom laten zien. Ik dwaal ook door het Oranjepark en zie diverse kunstwerken. Het is tijd om wat te eten en drinken. Van wandelen word ik altijd lekker moe.

De Muziektent in het Oranjepark in Apeldoorn. ©Corno van den Berg

Ik krijg een gevoel dat volgens mij veel Nederlanders dit jaar hebben. Mede daarom ben ik een Facebookpagina begonnen met de naam: Zo Mooi Is Nederland. Hier kunnen lezers hun eigen foto plaatsen van hun wandelingen. Terwijl ik ook foto’s plaats van mijn trips. Deze reis is het ultieme bewijs voor de naam. En het valt op dat de meeste mensen het met me eens zijn.

Zie mijn tips voor Apeldoorn