Berenexcursie in Estland

Estland heeft het grootste aantal bruine beren in Europa. In het land leven er zo'n 1.000. Alleen al in het westelijke deel aan de grens met Rusland vind je er zo'n 500. Dit is ook de locatie waar de excursie plaatsvindt. Welkom in de uitgestrekte taigabossen van Karula National Park. Dit is een groot natuurgebied in het zuiden van Estland. 

De kans om beren te zien is zo'n 90 procent, aldus initiatiefnemer Bert Rähni, die de gids is. Hij heeft een groot stuk land aangekocht om het te beschermen. Hij heeft twee kijkhutten neergezet, zodat je kunt zien wat er allemaal gebeurt in het bos. Er wordt een klein beetje voedsel neergelegd, zodat de wilde dieren bijvoorbeeld wat essentieel zout kunnen eten.

De kijkhutten hebben opvallend veel glas. Hierdoor kun je zowel over de weidse vlakte kijken, maar ook het bos in. Eigenlijk moet je beiden in de gaten houden, dus is het handig met meerdere mensen te zijn. Er zijn meerdere stoelen zodat je lekker zittend kan kijken. Buiten hangen lampen, zodat je ook na het donker wordt wat kunt zien. De dieren hebben geen last van het licht, zij gebruiken vooral hun neus. Er hangen microfoons buiten, zodat je alle geluiden uit het bos goed kunt horen.

Je arriveert in de middag in de cabin. Deze is alleen te voet te bereiken. De precieze tijd hangt af van hoe laat de zonsondergang is. Ik was ruim drie uur voordat de zon onderging in de hut. Er liggen dekens om warm te blijven, maar er zijn ook stapelbedden met slaapzakken en kussens. Daarnaast staan er stoelen om naar buiten te kijken. Voor fotografen zijn speciale gaten gemaakt, waardoor een lens past. Daarbij moet je wel heel stil zijn, de dieren zijn snel gestoord. Door het glas heen fotograferen gaat ook als je je camera maar tegen het glas houdt. Het gebruik van flitslicht is logischerwijs verboden.

Wil je de berenexcursie doen? Dat kun je zelf regelen bij NaTourEst. Er zijn verschillende tours om uit te kiezen. Ik heb de eendaagse tocht gedaan met overnachting in het bos.

De hutten hebben daarnaast stapelbedden met een matras, slaapzakken en een kussen. Je hoeft dus zelf niets mee te nemen. Al wil je misschien een lakenzak meenemen, zoals ik deed. Als het helemaal donker is kun je gaan slapen. De microfoons staan aan, zodat je nog allerlei geluiden hoort. Ik sliep opvallend licht, maar vond het heerlijk. Natuurlijk kun je de microfoons ook uit zetten, als je vaster wilt slapen. Vergeet niet de wekker, zodat je bij het eerste daglicht weer kunt gaan kijken. In de ochtend zag ik een das rondscharrelen en talloze andere dieren. 

De deur van de hut moet op slot. De fotoluiken mogen maar aan een kant tegelijk open. De reden: de menselijke geur. Als een beer mensen ruikt is hij meteen weg. Daarom zijn de cabins voorzien van een lange ventilatiepijp. Hierdoor komt onze geur hoog tussen de bomen terecht, zonder dat de beren het door hebben.

De wasbeerhond leeft van nature in Siberië. Toen bontjassen (kleding van dierenhuiden) halverwege de vorige eeuw erg populair werden, zetten jagers deze wollige dieren onder meer uit in Estland. Er werd volop op gejaagd, waardoor de populatie beperkt bleef. Maar toen de bontjassen in de decennia er na uit raakten, stopten de jagers met jagen. Hierdoor konden de dieren zich volop vermenigvuldigen. Mede daarom zie je ze op deze excursie opvallend veel. Als je de dieren ziet, begrijp je waarom ze zeer gewild waren. De bontkraag om zijn kop is opvallend goed zichtbaar.

• Bruine beer (90%)
• Wasbeerhond (99%)
• Das (50%)
• Eland (1 x per week)
• Europese lynx (zelden)
• Wolf (zelden, maar gehuil hoor je wel af en toe)
• Vogels als de Taigagaai, een familielid van onze Vlaamse Gaai, zie je vaak als eerste. Deze vogel is iets minder kleurrijk, maar nog steeds een opvallende verschijning in de bossen. Ook zie je diverse soorten mezen en andere vogels zoals raven en kraaien.

Ook in Finland worden dit soort excursies met wilde beren aangeboden. Ik heb beide trips gedaan. De verschillen zijn niet groot, de lengte van de excursie en dergelijke zijn ongeveer hetzelfde. Je verblijft een nacht in het bos om de zonsondergang en zonsopgang te beleven. De kans op bruine beren is in beide gevallen opvallend groot. De soorten dieren die je kunt zien verschillen wel. In Finland zag ik een veelvraat, dit zeldzame roofdier komt in Estland niet voor. Daarentegen zag ik in Estland veel wasbeerhonden, die je in Finland veel minder ziet.

Lees hier meer over de berenexcursie in Finland